بیماری دیابت گروهی از اختلالت متابولیک است که توسط افزایش قند خون (هیپرگلیسمی) که به دلیل نقص در ترشح انسولین ، عملکرد آن و یا هر دو مشخص می شود .

انسولین هورمونی است که توسط سلول های بتا که یکی از 4 نوع سلول جزایر لانگرهانس پانکراس است ترشح می شود . انسولین هورمون آنابولیک یا ذخیره ساز است . زمانیکه فرد غذایی را مصرف می کند ، ترشح انسولین ، افزایش پیدا کرده و قند را از خون به سلول های چربی و کبد و ماهیچه حرکت می دهد .

طبقه بندی دیابت شامل :

Ø            دیابت نوع یک

Ø            دیابت نوع دو

Ø            دیابت بارداری

Ø            دیابت خود ایمنی نهفته بزرگسالان

Ø            دیابت مرتبط با سایر وضعیت ها و سندرم ها

دیابت نوع یک

دیابت نوع یک در هر سنی بروز می کند اما معمولاً در سنین جوانی است ( کمتر از سی سال ) تقریباً در 5 درصد افراد بزرگسال مبتلا به دیابت رخ می دهد. در این بیماری انهدام و تخریب سلول های بتای پانکراس وجود دارد . ژنتیک ، عوامل ایمونولوژیک ، عوامل محیطی (مثل ویروسها) به نظر می رسد که در تخریب سلولهای بتای پانکراس نقش دارند . اگرچه عواملی که موجب تخریب سلولهای بتا می شوند کاملاً شناخته شده نیستند ، اما متداولترین عامل زمینه ای دیابت نوع یک ژنتیک است . این بیماران جهت ادامه حیات نیاز به انسولین خارجی دارند .

دیابت نوع دو

دیابت نوع دو در هر سنی شروع می شود  به طور تقریب در 95 درصد از بزرگسالان ایجاد می شود . به طور معمول این بیماری در افراد بالای 30 سال و چاق دیده می شود ، اگرچه بروز آن به سرعت در افراد جوان تر بدلیل بروز پدیده همه گیر چاقی در کودکان ، نوجوانان و بزرگسالان جوان در حال افزایش است . دو مشکل اصلی مربوط به انسولین در دیابت نوع دو مقاومت به انسولین و اختلال در ترشح انسولین است . به طور طبیعی انسولین به گیرنده های مخصوصی بر روی سطح سلول متصل می شود و یک سری عملکردهایی  مربوط به متابولیزم گلوکز را انجام می دهد . در دیابت نوع 2 ، عملکردهای داخل سلولی کاهش یافته ، تاثیر تحریک انسولین برای برداشت گلوکز از از بافتها و تنظیم آزادسازی گلوکز از کبد کاهش می یابد . مکانیزم مقاومت به انسولین و ترشح ناقص انسولین در دیابت نوع 2 ناشناخته است . عوامل موثر در ایجاد این بیماری شامل چاقی ،  عوامل محیطی و ارثی است .اکثر بیماران قند خونشان را از طریق کاهش وزن و کنترل چاقی درمان می کنند . داروهای ضد دیابت خوراکی سطوح قند خون را بهبود می بخشند . در صورتی که رژیم غذایی و ورزش مفید نباشد ممکن است به انسولین برای پیشگیری از افزایش قند خون نیاز باشد .

دیابت بارداری

دیابت بارداری درجه ای از عدم تحمل گلوکز با شروع در دوران بارداری است . این بیماری در سه ماهه دوم یا سوم بارداری شروع می شود . افزایش قند خون در طول دوران بارداری به دلیل ترشح هورمونهای جفتی که موجب مقاومت به انسولین می شوند ، به وجود می آید . دیابت بارداری در 18 درصد از خانمهای باردار بوجود می آید و خطر اختلالات پرفشاری خون در طول دوران بارداری را افزایش می دهد . این نوع دیابت با رژیم غذایی قابل درمان است ، در صورت نیاز برای کنترل طبیعی سطوح قند خون ، انسولین تزریق می شود .

دیابت خود ایمنی پنهان بزرگسالان

در بزرگسالان ، دیابت خود ایمنی پنهان به عنوان یک زیر گروه دیابت محسوب می شود که به دلیل از بین رفتن سلولهای بتای پانکراس بر اثر مشکلات خود ایمنی بوجود می آید و کندتر از دیابت نوع یک و دو است .

دیابت مربوط به وضعیتهای دیگر یا سندرم ها ( دیابت ثانویه )

این نوع دیابت همراه با وضعیت های شناخته شده یا مورد انتظار در بروز دیابت مانند : بیماری های پانکراس ، ناهنجاری های هورمونی ، داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها و فراورده های حاوی استروژن است . بیماران به دلیل وابستگی تولید انسولین در پانکراس ، ممکن است به داروهای خوراکی ضد دیابت و یا انسولین برای درمان نیاز داشته باشند .

علائم کلاسیک دیابت شامل :

      Ø            پرادراری

      Ø            پرنوشی

      Ø            از دست دادن وزن بدون دلیل