راهکارهای تغذیه ای در قندخون کنترل نشده

قند خون چیست؟

اندازه گلوکز موجود در خون انسان یا حیوان است.

میزان قندخون:

قند خون ناشتای طبیعی برای یک فرد طبیعی غیر دیابتی در حدود ۷۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی لیتر است.

مقادیر قند خون مطلوب برای افراد مبتلا به دیابت به شرح زیر می‌باشد:

    قند خون ناشتا: ۷۰ تا ۱۳۰ میلی‌گرم در دسی لیتر

    قند خون پس از وعده غذایی: کمتر از ۱۸۰ میلی‌گرم در دسی لیتر

    قند خون ۲ ساعت پس از صرف غذا: کمتر از ۱۴۰ میلی‌گرم در دسی لیتر

    قند خون ۲ ساعت بعد از صرف غذا در فرد عادی باید کمتر از ۱۲۰ میلی‌گرم در دسی لیتر می باشد، ولی هدف مطلوب در بیماران دیابتی این است که این قند خون به کمتر از ۱۴۰ میلی‌گرم در دسی لیتر برسد.

تاثیر دیابت کنترل نشده در بدن:

1.تاثیر بر قلب : احتمال ایجاد مشکلات قلبی برای افراد دیابتی دو برابر بیشتر از سایر افراد میباشد.

2.تاثیر بر عروق: آسیب عروق خونی یا آسیب عصبی نیز ممکن است باعث به وجود آمدن مشکلات پا شود که در موارد نادر می‌تواند منجر به قطع عضو شود. افراد مبتلا به دیابت ده برابر بیشتر از افرادی که این بیماری را ندارند، انگشتان پا و پاهایشان را از دست می‌دهند.

3.چشم: دیابت علت اصلی از دست دادن بینایی در بزرگسالان بین ۲۰ تا ۷۴ ساله است. دیابت می‌تواند منجر به مشکلات چشمی زیر شود که در صورت عدم درمان آن‌ها، می‌تواند باعث کوری شود: گلوکوم ،آب مرواردید ،رتینوپاتی دیابتی

4. بیماری کلیوی: دیابت علت اصلی نارسایی کلیه در بزرگسالان است که تقریباً نیمی از بیماران جدید را شامل می‌شود.معمولاً بیماری کلیوی مرتبط با دیابت زودهنگام هیچ علامتی ندارد. با پیشرفت بیماری، پاها متورم می‌شوند.

5.اعصاب: با گذشت زمان، سطح قند خون بالا می‌تواند به اعصاب آسیب برساند. حدود ۷۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت دچار آسیب اعصاب می‌شوند:

 1-نوروپاتی دیابتی محیطی می‌تواند سبب درد و سوزش یا از دست دادن احساس در پاها شود. معمولاً در انگشتان پا شروع می‌شود. همچنین می‌تواند دست‌ها و سایر قسمت‌های بدن را تحت‌تأثیر قرار دهد.

 2-نوروپاتی اتونومیک ناشی از آسیب به اعصابی است که اندام‌های داخلی شما را کنترل می‌کنند. علائم آن عبارت‌اند از مشکلات جنسی، مشکلات گوارشی (گاستروپارزی)، احساس پر بودن مثانه، سرگیجه، غش و یا عدم‌اطلاع از زمان پایین بودن قند خون.

 3-آمیوتروفی دیابتی سبب درد شدید یا سوزش و درد لنگی در لگن و ران و به دنبال آن ضعف در عضلات ران می‌شود. این یک وضعیت نادر است.

6.دندان ها: ابتلا به دیابت، شما را در معرض خطر بیشتری برای بیماری‌های لثه قرار می‌دهد.

راهکارهای تغذیه ای موثر در دیابت:

1.در صورت چاقی،برای کاهش وزن خود با استفاده از یک رژیم غذایی مناسب تحت نظر متخصص تغذیه اقدام نمایید.

2.از مصرف قندهای ساده مانند: شیرین،شربت، شکلات،نوشابه، بستنی،کمپوت، حلوا خودداری نمایید.

3.به جای قند و شکر برای شیرین کردن غذا یا استفاده در نوشیدنی ها و چای، از قندهای مصنوعی مخصوص افراد دیابتی مانند سوکرالوز یا آسپارتام و از قندهای طبیعی بدون کالری مانند استویا استفاده نمایید.

4.مواد غذایی چرب مانند : غذای سرخ شده،انواع گوشت قرمز،کله پاچه ،پوست مرغ مصرف نکنید.

5.لبنیات خود را بصورت کم چرب مصرف نمایید.

6.مواد غذایی نشاسته دار را محدود نمایید.مانند: برنج،ماکارونی،پاستا، سیب زمینی، نان،حلیم، ذرت،نخود فرنگی

7.از نان های سبوس دار( نان های با رنگ قهوه ای) استفاده نمایید.

8.مصرف مواد غذایی حاوی فیبر را افزایش دهید،مانند: سبزیجات (خیار،گوجه،هویج،کاهو،کلم،اسفناج و...) و میوه ها( سیب،پرتقال،کیوی و...)

*میوه های شیرین را کمتر مصرف کنید،مانند: موز،انگور،هندوانه،خربزه،خرمالو،رطب،توت، انجیر،لبو،کدو حلوایی

مواد غذایی و راهکاری کمک کننده به پایین آوردن قندخون:

1. سبزیجات،گوجه فرنگی،خیار، کدو سبز، کاهو،کرفس
2. حبوبات و سویا و دانه سویا را بیشتر مصرف نمایید.
3. از روغن زیتون،ذرت،کانولا استفاده نمایید(بصورت کم و محدود استفاده نمایید.)
4. غذاها را بصورت بخارپز و آبپز مصرف نمایید.
5. مصرف الکل و سیگار را قطع نمایید.
6. ورزش منظم و فعالیت بدنی را در برنامه خود بگنجانید(حداقل 30 دقیقه پیاده روی 3 روز در هفته)( ورزش بعد از مصرف صبحانه یا عصرانه باشد تا افت قند صورت نگیرد.)
7. گرسنگی های طولانی مدت برای افراد دیباتی بسیار خطرناک است،وعده و میان وعده ها غذایی را به گونه ای تنظیم نمایید که بطور متوسط هر 2-3 ساعت یکبار غذا یا میان وعده را دریافت نمایید.

الهام ارکیا

کارشناس تغذیه بیمارستان خلیلی